Κέντρα υγείας και πρωτοβάθμια υγεία.
Την ίδια ώρα που ο Υπουργός Υγείας, ιστορικός κατά δήλωσή του φωτογραφίζεται χαριεντιζόμενος και δηλώνει σίγουρος για την καλή εξέλιξη των πραγμάτων στο χώρο του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ο ιστορικός του μέλλοντος ήδη ξεκινάει να γράφει για την κατάρρευση και την διάλυση ενός συστήματος, το οποίο όχι μόνο δεν ενισχύθηκε αλλά από τη στιγμή της δημιουργίας του υπονομεύτηκε. Και ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα για την κακή κατάσταση του Συστήματος Υγείας στη χώρα μας είναι τα κέντρα υγείας στην επαρχία, που αποτέλεσαν κατά τους δημιουργούς του πρώτου ΕΣΥ τις ναυαρχίδες της ανάπτυξής της υγείας στη χώρα.
Κέντρα υγείας και πρωτοβάθμια υγεία.Σύμφωνα με το σχεδιασμό θα αποτελούσαν την αιχμή της πρωτοβάθμιας υγείας στη χώρα.
Τα κέντρα υγείας, τα οποία από την πρώτη στιγμή που δημιουργήθηκαν, υποτίθεται ότι θα έπρεπε να αποκεντρώσουν τις υπηρεσίες υγείας και να επιτρέψουν έτσι στα νοσοκομεία να λειτουργήσουν πραγματικά ως δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια ιδρύματα. Θα αποτελούσαν υποτίθεται, σύμφωνα με το σχεδιασμό την αιχμή της πρωτοβάθμιας υγείας στη χώρα μας. Και το πόσο σημαντικό πράγμα είναι η πρωτοβάθμια υγεία φάνηκε από την περίοδο του κορονοϊού, όπου η έλλειψη αυτού του πυλώνα της προσφοράς υπηρεσιών υγείας συνέτεινε στην τεράστια αύξηση τόσο των κρουσμάτων όσο και των ανθρώπων που τελικά έχασαν τον αγώνα τους για ζωή.
Τα κέντρα υγείας λοιπόν, υποτίθεται ότι θα εξυπηρετούσαν τις βασικές ανάγκες των περιοχών στα οποία ανήκαν και για αυτό το λόγο επιλέχθηκαν κεντρικά σημεία στην επαρχία για την ανάπτυξή τους. Από την πρώτη στιγμή βέβαια το ελληνικό πελατειακό σύστημα τα υπονόμευσε, διότι οι διάφοροι βουλευτές και παράγοντες αλλά και παραγοντίσκοι έδωσαν μάχες να ιδρυθούν τα κέντρα υγείας στις δικές τους εκλογικές περιφέρειες και μάλιστα εκεί που το προσωπικό πολιτικό τους συμφέρον τους υποδεικνύει. Έτσι έχουμε αυτή τη στιγμή παραδείγματος χάρη κέντρα υγείας στην Πελοπόννησο ξεκινώντας από τον ισθμό της Κορίνθου, στο Λουτράκι στο Κιάτο στο Ξυλόκαστρο, και στην Ακράτα, σε περιοχές δηλαδή που απέχουν πολύ λίγο χρόνο και απόσταση μεταξύ τους, αλλά που στην πραγματικότητα υποτίθεται ότι θα έπρεπε να καλύπτουν όλες τις ανάγκες ώστε να μην φτάνουν οι ασθενείς στα κοντινά νοσοκομεία.
Κέντρα υγείας και πρωτοβάθμια υγεία.Τί συνέβη τελικά με τα κέντρα υγείας;
Τι έγινε όμως; Τα κέντρα υγείας στελεχώθηκαν από κηπουρούς, οδηγούς, ασθενοφόρων, βοηθητικό προσωπικό, καθαριστές, διορίζοντας έτσι την προσωπική τους πελατεία οι διάφοροι πολιτικάντηδες. Στην προσπάθεια να. επανδρωθούν με γιατρούς και με τους όρους που τέθηκαν στην περίοδο εκείνη, κανένας, σχεδόν ειδικευμένος γιατρός, δεν δέχτηκε να λάβει θέση σε αυτά. Ακολούθησε η περίφημη δήλωση του τότε υπουργού Υγείας που με την αλαζονεία της εποχής δήλωσε ότι «θα προχωρήσουμε στο ΕΣΥ και χωρίς τους γιατρούς».
Αυτό οδήγησε στο να ονομαστούν κάποιοι αγροτικοί γιατροί, γενικοί γιατροί, χωρίς να διαθέτουν ούτε την απαραίτητη εκπαίδευση ούτε την αντίστοιχη εμπειρία. Από την πρώτη λοιπόν στιγμή υπονομεύτηκαν τα κέντρα υγείας. Και το αποτέλεσμα ήταν να μετατραπούν στην πραγματικότητα σε χώρους όπου κάποιοι γιατροί χωρίς την εκπαίδευση που απαιτείτο έβγαζαν το μεροκάματο τους κατά παχυλό τρόπο, εκμεταλλευόμενοι τις συνθήκες που επικρατούσαν, ενώ μια πολύ μικρή μερίδα, η οποία πραγματικά ευόρκως ασχολείτο με το θέμα της υγείας, αντιλαμβανόταν μέρα με την ημέρα ότι αποτελούσε ξένο σώμα. Τα κέντρα υγείας έγιναν και πάλι σιγά σιγά. Αγροτικά ιατρεία στα οποία γιατροί με πολύ λίγες γνώσεις και ικανότητες και χωρίς βέβαια τα απαραίτητα μέσα της πρώτης και υπερφίαλης σχεδίασης έγραφαν φάρμακα στους κατοίκους των περιοχών με το αζημίωτο, αποκτώντας προσωπικές σχέσεις και απαιτώντας αντίστοιχη αμοιβή.
Έτσι σιγά σιγά απαξιώθηκε ο θεσμός με αποτέλεσμα τα μέτρια σε δυσκολία και πάνω περιστατικά να πρέπει να διακομίζονται στα νοσοκομεία, τα οποία μάλιστα όντας και εκείνα χωρίς στελέχωση αδυνατούσαν να ανταποκριθούν και παρέπεμπαν τα περιστατικά σε ακόμα μεγαλύτερα νοσοκομεία.
Ένα περιστατικό στην Ακράτα.
Θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα πού έζησα πρόσφατα. Ένας ασθενής τον οποίο παρακολουθώ πολλά χρόνια λόγω επέμβασης στην καρδιά και ο οποίος τα τελευταία χρόνια δεν μπορεί να έρθει στην Αθήνα, βρίσκεται στη γενέτειρά του πατέρα μου την Ακράτα. Ή κατοικία του είναι ακριβώς απέναντι από το Κέντρο Υγείας. Πριν μερικές μέρες λοιπόν, η αλλοδαπή κυρία που τον περιποιείται, μου τηλεφώνησε ότι ανέβασε πυρετό και στο τεστ κορονοϊού που πραγματοποιήθηκε βρέθηκε θετικός. Ο ασθενής ήταν σε πολύ καλή κατάσταση, αλλά λόγω του υψηλού πυρετού και της ηλικίας αλλά και των συνυπαρχουσών παθήσεων, συνέστησα να πεταχτούν μέχρι το Κέντρο Υγείας απέναντι για να τους συνταγογραφήσουν τα αντιικά φάρμακα. Θεώρησα ότι στην περίπτωση του λίγα θα μπορούσε να χάσει και περισσότερα να κερδίσει από αυτή τη θεραπεία.
Ποιος ήταν ο ρόλος λοιπόν του κέντρου Υγείας εάν δεν μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα σε έναν ασθενή;
Η απάντηση των γιατρών του Κέντρου Υγείας ήταν ότι δεν γράφουν αντιικά φάρμακα, αλλά θα έπρεπε ο ασθενής ή να πάρει τα φάρμακά του από τον Καρδιολόγο από την Αθήνα, ή να μεταβεί στο νοσοκομείο που στην περίπτωσή μας προφανώς ήταν το νοσοκομείο του Αιγίου. Οι συγγενείς του ασθενούς ακούγοντας αυτήν την απάντηση αρνήθηκαν να μεταφερθεί στο νοσοκομείο Αιγίου, το οποίο θεωρούν ανεπαρκέστατο και σχεδίαζαν να μπει σε ένα ταξί και να μεταφερθεί στην Πάτρα. Παρά τις παραινέσεις μου. Οι συνάδελφοι του Κέντρου Υγείας αρνούνταν κατηγορηματικά να αναλάβουν την ευθύνη συνταγογράφησης των αντιιικών φαρμάκων και ευτυχώς τελικά βρέθηκε μια ιδιώτης γιατρός παθολόγος από την παρακείμενη περιοχή της Αιγείρας και έγραψε τα αντιικά φάρμακα στον ασθενή αυτόν. Ποιος ήταν ο ρόλος λοιπόν του κέντρου Υγείας εάν δεν μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα σε έναν ασθενή τον οποίο έχει εκεί και ο οποίος σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να ταλαιπωρηθεί στην κατάσταση που βρισκόταν για να μεταφερθεί αρκετά χιλιόμετρα για να νοσηλευτεί ή να πάρει τα φάρμακά του από το επαρχιακό νοσοκομείο.
Μία απλή λύση.
Θεωρώ ότι αν θα ήθελε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να αναβαθμίσει το ΕΣΥ, το πιο απλό πράγμα το οποίο θα μπορούσε να κάνει θα ήταν να εξετάσει πόσα περιστατικά από αυτά τα οποία καταφεύγουν στο Κέντρο υγείας μεταφέρονται στο νοσοκομείο είτε με ασθενοφόρο είτε με ίδια μέσα. Εάν όπως αναμένεται, το ποσοστό αυτό είναι τεράστιο θα έλεγα ότι θα ήταν πολύ καλό να κλείσει το κέντρο υγείας, να μετατραπεί και πάλι σε ένα περιφερικό αγροτικό ιατρείο, όπου μια ομάδα αγροτικών γιατρών θα συνταγογραφούν και οι γιατροί, οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω, εισπράττουν παχυλούς μισθούς ως διευθυντές να μεταφερθούν στο παρακείμενο νοσοκομείο και να προσφέρουν εκεί τις υπηρεσίες τους.
Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει τα κέντρα υγείας αφού αποκτήσουν τον απαραίτητο εξοπλισμό ώστε να μην εξευτελίζεται και η ιατρική εργασία, να αναβαθμιστούν και να στελεχωθούν από γιατρούς με την ειδικότητα της γενικής ιατρικής ή της παθολογίας, της καρδιολογίας και των άμεσων ειδικοτήτων, οι οποίες είναι απαραίτητες για μια αγροτική περιοχή.
Οι ασθενείς θα μπορούσαν να λύσουν τα βασικά τους προβλήματα στον τόπο κατοικίας τους.
Το κέρδος θα είναι πολλαπλό. Οι ασθενείς δεν θα μετακινούνται και θα λύνουν τα βασικά τους προβλήματα στον τόπο κατοικίας τους. Τα νοσοκομεία δεν θα δέχονται πλήθος ασθενών οι οποίοι διακομίζονται χωρίς να υπάρχει κανένας λόγος και το συνολικό οικονομικό, κοινωνικό αλλά και ιατρικό όφελος θα είναι σπουδαίο. Τίποτα βέβαια από όλα αυτά δεν γίνεται κάποιοι γιατροί θησαυρίζουν στα κέντρα υγείας χωρίς να προσφέρουν καμία υπηρεσία, χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί καθόλου και από την ώρα που ανέλαβαν τις θέσεις τους. Υποβαθμίστηκαν ακόμη περισσότερο, μη παρακολουθώντας τις επιστημονικές εξελίξεις αφού δεν υπήρχε εξάλλου ανάγκη για αυτό. Δεν τους ελέγχει κανένας και έτσι θα συνταξιοδοτηθούν ταλαιπωρώντας τους ανθρώπους της περιοχής, στην οποία υποτίθεται ότι τάχθηκαν να υπηρετούν. Κανένα Υπουργείο Υγείας δεν θα μας πείσει ποτέ ότι με παράτες και φωτογραφήσεις θα αναβαθμιστεί το εθνικό σύστημα υγείας. Και επειδή οι περιοχές αυτές της επαρχίας δεν αποτελούν φιλέτο για τα ιδιωτικά συμφέροντα, το πιο πιθανόν είναι ότι θα βουλιάζουν συνεχώς και η υγεία των κατοίκων της περιφέρειας, θα βρίσκεται σε ολοένα και απελπιστικότερη κατάσταση.