Η ιατρική εκπαίδευση στη χώρα μας

Ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι γιατροί.Άρθρο, Νίκος Παναγιωτόπουλος καρδιολόγος Νέα Σμύρνη

Ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι γιατροί.Η περίπτωση ενός ηλικιωμένου ασθενούς.

(άρθρο-Ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι γιατροί-) Ο ηλικιωμένος ασθενής με γνωστό πρόβλημα στην καρδιά μια που  πριν από αρκετά χρόνια είχε χειρουργηθεί για αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass) και αντικατάσταση βαλβίδας παρουσίασε τις τελευταίες μέρες μια δύσπνοια. Κυρίως στην προσπάθειά του να περπατήσει κουραζόταν πιο εύκολα και οι συγγενείς του παρατήρησαν ότι λαχάνιαζε. Μια συνήθεια που μας έμεινε από τον κορονοϊό με τη χρήση οξυμέτρου, έδειχνε ότι το οξυγόνο στο αίμα του ήταν αρκετά χαμηλότερο από ότι συνήθως. Αυτό ανησύχησε το οικογενειακό του περιβάλλον, με αποτέλεσμα να επικοινωνήσει μαζί μου. Τον είχα εξετάσει στο ιατρείο πριν από μερικές μέρες και η κατάσταση της καρδιάς του ήταν σταθερή και αρκετά ικανοποιητική. Επομένως, η δική μου προτροπή ήταν να εξεταστεί στη βάση του αναπνευστικού, με τη λογική μιας λοίμωξης που πιθανώς λόγω της ηλικίας να μην εκδηλωνόταν με τους τυπικούς χαρακτήρες του πυρετού και των άλλων συνηθισμένων συμπτωμάτων.

Η σιγουριά ενός ειδικευόμενου γιατρού.

Οι συγγενείς του πραγματικά με μεγάλο ενδιαφέρον τον οδήγησαν στο μεγάλο καρδιοχειρουργικό κέντρο που δεσπόζει στα νότια προάστια. Εκεί βρισκόταν ένας νέος γιατρός, προφανώς ειδικευόμενος, ο οποίος με άνεση και σιγουριά τους είπε ότι πρόκειται για καρδιολογικό φυσικά πρόβλημα και συνέστησε να εφαρμόσει αγωγή διουρητική και μάλιστα στην πιο εξαντλητική της μορφή. Οι συγγενείς έχοντας εμπιστοσύνη στο πρόσωπό μου, επικοινώνησαν μαζί μου. Και τους εξήγησα ότι όχι μόνο δεν θα τον βοηθούσε η διουρητική αγωγή, αλλά ως ασθενής δικαιούται να κάνει μια αξονική τομογραφία θώρακα ή στη χειρότερη περίπτωση μια απλή ακτινογραφία. Και αφού αποκλεισθεί το αναπνευστικό, τότε μόνο να συζητήσουμε για την πιθανότητα κάποιο έκτακτο καρδιολογικό γεγονός που να έχει αποδιοργανώσει την καρδιά του. Προσωπικά  ήμουν πεπεισμένος ότι το πρόβλημά του είναι αναπνευστικό.

Λόγω της εμπιστοσύνης που προανέφερα, ο γιος του τον μετέφερε από το κέντρο αυτό σε ένα ιδιωτικό μεγάλο νοσοκομείο. Δεν σας κρύβω ότι η συζήτηση είχε γίνει το βράδυ, αλλά η ανησυχία μου μέχρι την άλλη μέρα το πρωί ήταν μεγάλη. Την άλλη μέρα επικοινώνησε μαζί μου η κόρη του και μου ανέφερε ότι ο πατέρας της, βάσει της διάγνωσης, είχε μια σημαντική πνευμονία, είχε τεθεί σε αντιβιοτική αγωγή και ο λοιμωξιολόγος που τον παρακολουθούσε όχι μόνο δεν συνέστησε έντονη διουρητική αγωγή, αλλά συνέχισε τη φαρμακευτική του αγωγή ως προς το κομμάτι της καρδιάς. Ο ασθενής εάν  είχε υποβληθεί στην διουρητική αγωγή θα είχε επιδεινωθεί σημαντικά και λόγω της ηλικίας του η ζωή του θα ήταν σε κίνδυνο.

Ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι γιατροί.Η εγκατάλειψη των ειδικευόμενων γιατρών.

Ποιο είναι το ενδιαφέρον αυτής της ιστορίας που κατά τα άλλα δεν παρουσιάζει κάποια πρωτοτυπία για την καθημερινή μάχιμη ιατρική. Είναι η σιγουριά με την οποία ένας νέος γιατρός ειδικευόμενος, αφήνεται εν λευκώ να διαχειρίζεται περιστατικά στα επείγοντα ενός νοσοκομείου. Ας μην κοροϊδευόμαστε ,εδώ και πολλά χρόνια τη βασική εργασία σε μια κλινική δεν την κάνουν οι ειδικευμένοι γιατροί, αλλά οι ειδικευόμενοι, οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν είναι έτοιμοι γιατροί που έχουν πάρει πιστοποίηση για αυτό που κάνουν, αλλά θα έπρεπε ότι κάνουν να βρίσκεται υπό τον έλεγχο ενός ειδικού γιατρού. Η ερήμωση του εθνικού συστήματος υγείας από ειδικούς γιατρούς, είτε διότι δεν προκηρύχθηκαν οι θέσεις, είτε διότι οι όροι και οι συνθήκες με τις οποίες προκηρύσσονται δεν προκαλούν ενδιαφέρον, οδηγεί σε ένα τεράστιο πρόβλημα, μια βόμβα κυριολεκτικά στα θεμέλια της υγειονομικής ζωής του τόπου, που είναι η εκπαίδευση των νέων γιατρών.

Οι ειδικευόμενοι πηγαίνουν στα νοσοκομεία όχι για να βγάλουν τη λεγόμενη λάντζα του νοσοκομείου, αλλά για να εκπαιδευτούν ώστε να μπορούν στη συνέχεια ως ειδικοί γιατροί να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο σύστημα υγείας. Δυστυχώς, οι περισσότεροι από αυτούς καλύπτουν τις πάγιες ανάγκες του νοσοκομείου. Τρέχουν από το πρωί μέχρι το βράδυ, ξενυχτούν στις εφημερίες ολόκληρα εικοσιτετράωρα για να καλύψουν τόσο τα κενά όσο και την ανεπάρκεια και πολλές φορές εγκατάλειψη των ειδικών γιατρών. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Είναι αλήθεια ότι πολλοί από τους μόνιμους ειδικούς γιατρούς των νοσοκομείων μας, έχοντας κυριολεκτικά καεί από την πολύχρονη παρουσία τους εκεί, δεν παρουσιάζουν κανένα ενδιαφέρον για την επίλυση των προβλημάτων της κλινικής τους. Κάποιοι εξ αυτών τακτοποιούν το ιδιωτικό τους επάγγελμα, το οποίο το Υπουργείο Υγείας με τα πρόσφατα μέτρα του ενισχύει ακόμη περισσότερο, κάποιοι άλλοι εξ αυτών απλώς παρίστανται και κάθε μήνα εισπράττουν τον μισθό τους, διαχειριζόμενοι όσο μπορούν πιο χαλαρά την κατάσταση. Επειδή όμως οι ανάγκες είναι έντονες και μόνιμες θα πρέπει κάποιος να κάνει τα στοιχειώδη και αυτά τα κάνουν οι ειδικευόμενοι.

Ειδικευμένοι και ειδικευόμενοι γιατροί.Η επικίνδυνη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο ΕΣΥ.

Εδώ λοιπόν υπάρχουν δυο λάθη. Το πρώτο λάθος είναι ότι αντί να εκπαιδεύονται ουσιαστικά έχουν αφεθεί εν λευκώ και κάνουν του κεφαλιού τους. Η δε εκπαίδευση τους γίνεται από τους παλιότερους ειδικευόμενους, κυριολεκτικά με τα λάθη ενός άπειρου ιατρού  στου κασίδη το κεφάλι, όπως θα έλεγε μια λαϊκή ρήση. Από την άλλη το δεύτερο λάθος είναι ότι το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών πέφτει πολύ χαμηλά. Βλέπω πάρα πολύ συχνά υπερηχογραφήματα καρδιάς, δοκιμασίες κοπώσεως, εξετάσεις διαφορές ακόμη και εξιτήρια να υπογράφονται εν λευκώ από τους ειδικευόμενους, χωρίς να υπάρχει πουθενά έστω και η τυπική παρουσία και ο έλεγχος των ειδικών γιατρών.

Το τι αποτέλεσμα έχει αυτό είναι κάτι που θα το δούμε πολύ έντονα τα επόμενα χρόνια, αλλά εμείς οι παλιότεροι γιατροί το βλέπουμε ήδη από τώρα  από την κατακόρυφη πτώση του επιπέδου των γιατρών που ειδικεύονται και που πλέον βρίσκονται αβοήθητοι στην πρώτη γραμμή της μάχης. Δυστυχώς πολλοί καλοί γιατροί έχουν φύγει στο εξωτερικό και θα συνεχίσουν να φεύγουν όσο δεν λέμε την αλήθεια και δεν δουλεύουμε για να στήσουμε ένα σοβαρό σύστημα υγείας και οι εναπομείναντες γιατροί θα παραμείνουν για να διαχειριστούν με τον τρόπο που εκείνοι καταλαβαίνουν την κατάσταση

Οι αυριανοί ειδικευμένοι γιατροί δεν θα είναι απλά ανεπαρκείς, αλλά πολλές φορές και επικίνδυνοι.

Δεν είναι λοιπόν μονάχα  χαμηλή η παρεχόμενη υπηρεσία αυτή τη στιγμή από το ΕΣΥ. Λόγω του ότι οι ειδικευόμενοι λειτουργούν σε όλα τα επίπεδα,  το βασικό πρόβλημα είναι  ότι οι αυριανοί γιατροί που θα έχουν τις θέσεις των ειδικών και τους τίτλους δεν θα είναι απλά ανεπαρκείς, αλλά πολλές φορές και επικίνδυνοι. Με  τις σκέψεις αυτές δεν θέλω να υποτιμήσω τον αγώνα που κάνουνε οι νέοι γιατροί, γιατί και εμείς περάσαμε από τη δική τους θέση. Όσο όμως και αν ήταν ανεπαρκές τότε το σύστημα είχαμε κοντά μας στοιχειωδώς κάποιον επιμελητή, κάποιον ειδικευμένο ιατρό για να μας βοηθήσει και να μας υποστηρίξει και να μας διδάξει από τις δικές του γνώσεις και εμπειρίες.

Πολύ φοβάμαι ότι αυτό τελείωσε και έρχονται οι χειρότερες ημέρες και κανείς δεν ασχολείται με την ιατρική εκπαίδευση η οποία γίνεται στην τύχη όπως πάρα πολλά πράγματα στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο κομμάτι το κομμάτι της υγείας, το οποίο δεν χωράει τέτοιου είδους ερασιτεχνισμούς, αλλά ποιος να ασχοληθεί όταν όλη η μέριμνα του υπουργείου είναι οι φωτογραφήσεις και η έξωθεν εικόνα; Εξάλλου, αυτοί οι ίδιοι θα κάνουν επιλογή των γιατρών τους όταν θελήσουν. Από εκείνους οι οποίοι σπούδασαν στο εξωτερικό και επέστρεψαν στην Ελλάδα για να προσφέρουν αντί αδρής αμοιβής τις υπηρεσίες τους. Άσε λοιπόν τον απλό κόσμο να πεθαίνει. Εξάλλου τι είναι; Υπουργοί είναι, καριέρα κάνουν, δεν είναι υπηρέτες του λαού.